با توجه به نیاز فزاینده به مسکن در کشور و مشکلات اقتصادی موجود، سازمان بورس ایران با معرفی ایده فروش متری مسکن به‌عنوان اوراق سلف مسکن در بازار بورس، قدمی نوین و بزرگ در این حوزه برداشته است. این رویکرد طراحی شده تا به متقاضیان مسکن، به ویژه کسانی که با بودجه محدود در مواجهه با افزایش قیمت‌ها هستند، کمک کند. این طرح، متقاضیان را قادر می‌سازد تا با سرمایه‌های اندک در بازار اوراق سلف موازی مسکن سرمایه‌گذاری کنند، و به این ترتیب، سرمایه خود را در برابر نوسانات تورم در حوزه مسکن محافظت کنند.
این اوراق به عنوان یک راه سرمایه‌گذاری جدید شناخته شده و امکان تبدیل آن‌ها به واحدهای مسکونی را نیز فراهم می‌کند. در حال حاضر، راه‌اندازی این معاملات در اولویت سازمان بورس قرار گرفته است و انتظار می‌رود اصلاحات لازم در دستورالعمل این معاملات تا شهریورماه ۱۴۰۲ توسط هیات مدیره سازمان بورس انجام شود و نیمه دوم امسال به اجرا درآید.
قرارداد سلف چیست؟
در معاملات سلف، خریدار در زمان معامله مبلغ معامله را پرداخت می‌کند، اما فروشنده تعهد دارد که کالا را در آینده تحویل دهد. (بالعکس معامله نسیه).
برای مطالعه بیشتر در مورد معاملات سلف اینجا کلیک کنید.
معاملات سلف در حوزه مسکن چه معنایی دارد؟
در معاملات سلف مرتبط با مسکن، خریدار در زمان معامله مبلغ معینی را برای خرید مسکن پرداخت می‌کند، اما فروشنده متعهد می‌شود که واحد مسکونی مورد نظر را در آینده تحویل دهد. این رویکرد برعکس معامله نسیه است. در معاملات نقدی، مسکن به طور فوری تحویل داده می‌شود. معاملات سلف در حوزه مسکن به خریداران این امکان را می‌دهد که با پرداخت یک مبلغ اولیه، در آینده از واحد مسکونی مورد نظر برخوردار شوند.
از طرف دیگر، این معاملات امکان تأمین مالی برای سازندگان و فروشندگان مسکن را فراهم می‌کند. بدین ترتیب، سازندگان مسکن می‌توانند با دریافت سرمایه از قراردادهای سلف، فعالیت‌های ساخت و ساز خود را بدون نیاز به سرمایه‌گذاری‌های طولانی‌مدت و یا درخواست تسهیلات بانکی ادامه دهند. در نتیجه، معاملات سلف مسکن به‌عنوان یک راهکار نوین برای مواجهه با چالش‌های اقتصادی در بازار مسکن ارائه شده و به همه ذینفعان این حوزه، از جمله خریداران، فروشندگان و سازندگان مسکن، کمک می‌کند.
سلف موازی استاندارد چیست؟
معاملات اوراق سلف موازی استاندارد نسخه تکامل یافته‌ی معاملات سلف هستند. اگرچه معاملات سلف مزایایی دارند، ولی با محدودیت‌هایی روبرو هستند، مانند ریسک تغییرات قیمت و ریسک نقدشوندگی به خاطر نبود بازار ثانویه.
در پاسخ به محدودیت‌های معاملات سلف، قراردادهای سلف موازی در بازارهای مالی معرفی شده‌اند. این قراردادها به خریدار امکان می‌دهند که قبل از سررسید، دارایی پایه را به شخص دیگر در قالب یک سلف جدید بفروشد، که به آن سلف موازی می‌گویند. این فرآیند می‌تواند ادامه یابد. اوراق سلف موازی مانند معاملات سلف عمل می‌کنند، با تفاوت اینکه خریدار می‌تواند قرارداد را به دیگران واگذار کند.
برای مطالعه بیشتر در مورد سلف موازی استاندارد اینجا کلیک کنید.
اوراق سلف موازی در حوزه مسکن چه معنایی دارد؟
اوراق سلف موازی در مسکن مشابه روندی است که در توضیحات فوق شرح داده شد. صاحب اوراق سلف موازی می‌تواند قبل از زمان تحویل، این اوراق را به خریدار دیگری در بازار ثانویه بفروشد. این به او امکان نقد کردن سرمایه‌گذاری خود را پیش از زمان تحویل می‌دهد. به وجود آمدن یک بازار ثانویه منجر می‌شود که در آن خریداران و فروشندگان اوراق سلف موازی مرتبط با مسکن را معامله کنند.
به همین ترتیب، اوراق سلف موازی مرتبط به عنوان یک ابزار سرمایه‌گذاری جدید و مدرن در بازار مسکن معرفی شده است. این ابزار امکان می‌دهد که خریداران و سرمایه‌گذاران از مزایای بازار مسکن بهره‌برداری کنند.
کلیدی برای متقاضیان مسکن
فروش متری مسکن، یکی از مواردی است که می‌تواند به خریداران مسکن، به ویژه کسانی که برای نخستین بار قصد خرید دارند، کمک کند. این ایده به منظور کمک به متقاضیان مسکن با بودجه محدود و در مواجهه با افزایش قیمت‌ها به وجود آمده است.
چالش‌ها و فرایند عرضه
با وجود اینکه ایده فروش متری مسکن جذاب به نظر می‌رسد، اما چالش‌های زیادی در راه اجرای آن وجود دارد. یکی از این چالش‌ها، نیاز به تغییرات قانونی و فقهی مرتبط با اوراق سلف مسکن در بورس است. این تغییرات باید توسط کمیته‌های مربوطه مورد بررسی و تایید قرار گیرد. به همین منظور، سازمان بورس با همکاری سازمان نوسازی شهر تهران در حال تدوین دستورالعمل‌های مورد نیاز است.
آینده فروش مسکن در بورس
با تصویب و اجرای این برنامه، انتظار می‌رود که مردم و سرمایه‌گذاران بهره‌برداری بیشتری از بازار مسکن داشته باشند. این امکان، خصوصاً برای سرمایه‌گذاران کوچک، فرصت‌های جدیدی را به همراه خواهد داشت تا از فروش متری مسکن بهره‌برداری کنند و از نوسانات اقتصادی محافظت نمایند.
جمع بندی
راه‌اندازی فروش متری مسکن در بورس کالا یک گام بزرگ در ارتقاء و بهبود بازار مسکن در ایران به شمار می‌آید. این اقدام نه تنها می‌تواند به تقویت بازار مسکن کمک کند، بلکه می‌تواند راه‌حلی جدید برای مواجهه با چالش‌های اقتصادی موجود در این حوزه ارائه دهد. در نهایت، با اجرای موفقیت‌آمیز این طرح، انتظار می‌رود که بازار مسکن به یک مرحله جدید و پایدارتری وارد شود.
